Eenzijdige oefening over 'interculturaliteit'

Vandaag vond de hoogmis plaats van de rondetafels van de interculturaliteit, het stokpaardje van Belgisch gelijkekansenminister Joëlle Milquet. Na maanden discussiëren in werkgroepen werd in het eindverslag een hele resem voorstellen gedaan om onze samenleving meer te ‘interculturaliseren’. Ik nam actief deel aan deze eindconferentie en ben zowel opgetogen als ontgoocheld.

Opgetogen
Absoluut positief aan dit verhaal is de ‘outing’ van vicepremier Milquet¹ pro het Vlaamse inburgeringsbeleid. Ze roept zelfs op om dit ook in te voeren in Wallonië en Brussel. Over twee essentiële zaken liet ze evenwel niet in haar kaarten kijken: enerzijds de al dan niet verplichting een inburgeringscursus te volgen, anderzijds de kennis van de taal van het gewest (versus één van de drie landstalen). Hoe dan ook valt te hopen dat dit eindelijk de doorbraak betekent voor de Vlaamse plannen om een verplichte inburgeringscursus in te voeren voor de tienduizenden nieuwkomers in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest elk jaar. Voor de Vlaamse regering is het ogenblik aangebroken om grondig te overleggen met de Brusselse minister-president Charles Piqué.

Daarnaast ben ik tevreden over de ruime aandacht voor het Nederlands in het onderwijs en de oproep aan de onderwijswereld om met een horizontaal taalbeleid per school te werken. Ook de vraag naar een herwaardering van het lerarenambt, naar meer allochtone leerkrachten, naar een verhoogde kleuteronderwijsparticipatie en naar de kosteloosheid van het onderwijs onderschrijf ik volledig. Tot slot steun ik volmondig de vraag naar meer taallessen Nederlands op de school voor alle anderstalige ouders en naar snellere diploma-erkenning van nieuwkomers. Ook de oprichting van een Museum van de Migratie is een interessant denkspoor.

Ontgoocheld
Wat me ontgoochelt, is dat de nota op sommige punten letterlijk als het memorandum van het Minderhedenforum of MRAX leest: quota, controlecamera’s in combi’s en commissariaten,  grotere onafhankelijkheid Comité P, decretale invoering levensbeschouwelijke tekenen vanaf het vierde middelbaar en in de openbare diensten (m.u.v. gezagsfuncties), afschaffing Pasen als feestdag maar wel behoud van 21 juli (sic)  …

Echt op glad ijs bevindt men zich wanneer het gaat over de ‘redelijke aanpassingen’ die een deel van het Verslagcomité vraagt op cultureel en religieus vlak naar analogie met personen met een handicap (cfr. Antidiscriminatiewet van 10 mei 2007). De analogie die wordt gemaakt tussen de situatie van mensen met een handicap en mensen met een bepaalde geloofsovertuiging stoot me tegen de borst en is in mijn ogen een fundamentele vergissing. Een aanpassing van de Antidiscriminatiewet is niet de juiste oplossing. De Antidiscriminatiewet heeft als doel de gelijkheid van individuen te beschermen bij het uitoefenen van hun rechten, maar mag niet geïnstrumentaliseerd worden om een ander probleem op te lossen: dat van het samenleven in een context van cultureel pluralisme. Dit vraagstuk kan alleen maar worden geregeld door overleg en dialoog waarbij de kernprincipes van onze westerse rechtsstaat (gelijkheid man-vrouw, scheiding kerk en staat, aanvaarding van andersdenkenden en andersgeaarden, … of nog mooier, zoals de commissie-Vermeersch ze in 2006 heeft gedefinieerd: vrijheid, gelijkheid, solidariteit, respect en burgerschap) overeind moeten blijven. Zo kan ik bijvoorbeeld niet aanvaarden dat er gescheiden klassen Nederlands georganiseerd worden voor diepgelovige Joden of Moslims omdat gemengde klassen ‘tegen hun geloof zijn’, noch dat er op jeugdkampen en op scholen alleen ‘halal’ gekookt wordt, ook al is dat praktisch perfect haalbaar.

Al bij al vind ik dit eindrapport verhelderend. Het levert zeker een interessante bijdrage aan het oh zo essentiële integratiedebat in Vlaanderen, België en Europa.

_{1 Ondertussen Milquet gezien en gesproken over mijn naturalisatiecijfers. Ze gaf halvelings toe dat mijn cijfers wel konden kloppen, maar ze ging ze eerst nog eens ‘bestuderen’. Ik heb ondertussen de voorzitter van de commissie Naturalisaties aangeschreven met de vraag mijn cijfers te bevestigen. Wordt vervolgd...}